Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2014

5ο Κοινωνιολογικό Δοκίμιο:Οι πέντε κάστες του πνεύματος

          Κάστες ονομάζονται στην Ινδία οι διάφορες κοινωνικές ομάδες, ανάλογα με την (κοινωνική)θέση που κατέχουν στο σύνολο(υπάρχουν οι αγρότες, οι ιερείς κλπ). Θα δανειστώ σήμερα τον όρο αυτό για να περιγράψω το κοινωνικό οικοδόμημα των ημερών μας, και τις κάστες του, όχι όμως έχοντας ως σημείο αναφοράς την κοινωνική θέση, αλλά την αρτιότητα του πνεύματος, ή μάλλον καλύτερα, του ψυχικού κόσμου. 


          Το πόσο άρτιος είναι κάποιος πνευματικά, εξαρτάται κατ'εμέ από δύο παράγοντες στο μεγαλύτερο βαθμό(95%, ίσως και λίγο παραπάνω). Ο πρώτος έχει να κάνει με την καλοσύνη, που γενικά είναι αυτό, στο οποίο έχω κάνει αναφορά και παλιότερα(1ο Φιλοσοφικό-Λογικό Δοκίμιο), χρησιμοποιώντας τον όρο ηθική αρετή, ο οποίος είναι μάλλον πιο ξεκάθαρος, αφού ο όρος καλοσύνη είναι λίγο αόριστος. Όπως είπα λοιπόν και τότε, ηθική αρετή σημαίνει, κατά βάση, να συμπεριφέρεσαι στους άλλους όπως θα συμπεριφερόσουν και στον εαυτό σου, να μην παραβιάζεις κανένα από τα δικαιώματά τους, όπως δεν θέλεις να παραβιάζουν κι αυτοί τα δικά σου. Επίσης, θα πρέπει να τους βοηθάς, όποτε έχουν την ανάγκη σου κι εσύ μπορείς να τους βοηθήσεις, όπως ακριβώς θα ήθελες κι εκείνοι σε μια αντίστοιχη περίπτωση να κάνουν το ίδιο(14ο Φιλοσοφικό-Λογικό Δοκίμιο). Μπορεί αυτά να μη σε βοηθάνε άμεσα, αλλά βοηθάνε έμμεσα, αφού αν τα κάναν όλοι, τότε δεν θα παραβίαζε κανείς τα δικαιώματά σου κι όλοι θα σε βοηθούσαν όποτε το είχες ανάγκη. Ακόμα, αν τα τηρείς αυτά, είσαι ένας άνθρωπος, που όχι μόνο δεν κάνει κακό στους άλλους, αλλά τους βοηθάει κιόλας, δηλαδή ένας χρήσιμος άνθρωπος.

          Ο δεύτερος παράγοντας, από τον οποίο εξαρτάται η πνευματική αρτιότητα κάποιου, είναι η ικανότητά του να φέρνει εις πέρας διάφορες <<αποστολές>>(διαδικασίες), ανάλογα με τους στόχους που έχει ο καθένας. Το κατά πόσο θα τα καταφέρνει, εξαρτάται από πολλά πράγματα:γνώσεις+εμπειρία πάνω στο αντικείμενο, υποκειμενώδη κι αντικειμενώδη ευφυΐα(όλα αυτά μαζί=κριτική ικανότητα), κάποιες ικανότητες(όπως πχ ταχύτητα στο τρέξιμο αν θέλει κάποιος να γίνει ποδοσφαιριστής) και αυτοσυγκράτηση. Παρ'όλ'αυτά, οι γνώσεις, η εμπειρία κι οι ειδικές ικανότητες είναι ασταθείς παράγοντες, αφού διαφέρουν από αντικείμενο σε αντικείμενο, σε αντίθεση με τις δύο μορφές εξυπνάδας, που είναι σταθερές. Επίσης, αυτό που έχω διαπιστώσει είναι, ότι οι πιθανότητες που έχει κάποιος να πετύχει αν έχει μόνο αυτά τα τρία, είναι αρκετά λιγότερες από αυτές που έχει κάποιος που έχει αντικειμενώδη κι υποκειμενώδη(ειδικά αυτό) ευφυΐα. Ακόμα, κάποιος που έχει ευφυΐα, δεν θα είναι βάρος για τους υπόλοιπους(εκτός βέβαια αν δεν διαθέτει ηθική αρετή, που τότε θα είναι, και μάλιστα δυσβάσταχτο). Για αυτούς τους τρεις, πολύ σημαντικούς λόγους, προκρίνω την ευφυΐα, και στις δύο μορφές της, ως τον, κατά κύριο λόγο, βασικότερο παράγοντα που οδηγεί στην επιτυχία, αρκεί φυσικά να συνυπάρχει και με την αυτοσυγκράτηση-αυτοέλεγχο, που είναι το μέσο, χάρη στο οποίο η θεωρία του μυαλού γίνεται πράξη από το σώμα. Με βάση λοιπόν αυτούς τους δύο παράγοντες, καλοσύνη(=ηθική αρετή) κι ευφυΐα(συνδυασμένη βέβαια και με αυτοέλεγχο), θα ορίσω τις πέντε κάστες του πνεύματος, πηγαίνοντας από τη χειρότερη προς την καλύτερη, ανάλογα με το αν αυτοί οι 2 παράγοντες υπάρχουν σε έναν άνθρωπο σε λειτουργικό βαθμό(:πρακτικά παρούσες) ή σε λιγότερο από όσο χρειάζεται για να είναι λειτουργικές(:πρακτικά απούσες). Οπότε, όποτε λέω ότι ο ένας από τους δύο παράγοντες απουσιάζει, σημαίνει ότι δεν υπάρχει σε αρκετό βαθμό, όχι ότι δεν υπάρχει καθόλου.



 

5η Κάστα:Νου0
Καλοσύνη(Ηθική Αρετή):Απούσα
Ευφυΐα:Απούσα
Εκτιμώμενο(από μένα) Ποσοστό:5%

          Αρχίζω με τη χειρότερη κάστα απ'όλες. Πριν αρχίσω, να πω βέβαια κάτι. Τα ονόματα(πχ Νο0) είναι τυχαία κι αποτελέσματα κάποιων συνειρμών μου, καθαρά, οπότε δε χρειάζεται να τα χρησιμοποιείτε κι εσείς, αν δεν σας αρέσουν-κρατήστε το νόημα και δώστε ό,τι ονόματα θέλετε. Αυτή η <<κάστα>> λοιπόν, η Νου0, δεν διαθέτει ούτε ηθική αρετή, ούτε ευφυΐα. Επομένως, με βάση τα όσα είπα παραπάνω, εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος γιατί είναι η χειρότερη. Δε σέβεται τους άλλους και τα δικαιώματά τους, δεν τους βοηθάει, προσπαθεί να τους εκμεταλλευτεί ώστε να ζήσει, παρασιτώντας πάνω τους. Είναι ικανοί να βλάψουν τους άλλους, χωρίς να έχουν καν αυτοί όφελος(χαρακτηριστικό γνώρισμα των ηλίθιων ανθρώπων) κι αυτό είναι κάτι που τους κάνει ακόμα πιο επικίνδυνους. Είναι ένα βάρος ακόμα και για όσους τους αγαπάνε, αφού αδυνατώντας να πετύχουν μόνοι τους τους όποιους στόχους τους, αναγκάζονται να εξαρτώνται από τους άλλους. Το καλό είναι ότι αυτή η κάστα είναι σχετικά μικρή σε πληθυσμό. Το κακό είναι ότι, με τις παρούσες συνθήκες(οικονομική κρίση) οι άνθρωποι αδυνατούν να επιζήσουν κι έτσι συχνά αδιαφορούν για την ηθική, βλέποντας την επιβίωσή τους να απειλείται, κι επίσης όλο και φθίνει η ποιότητα της εκπαίδευσης, καθώς και τα ερεθίσματα που παρέχονται στους ανθρώπους, ώστε να γίνουν ευφυέστεροι. Με λίγα λόγια, ο πληθυσμός της κάστας αυτής συνεχώς αυξάνεται και αυτό είναι εξαιρετικά απογοητευτικό κι επικίνδυνο. Τέλος, είναι μάλλον ξεκάθαρο, ότι εκτός αν κάποιος έχει ειδικές γνώσεις ώστε να διορθώσει αυτές τις ατέλειες των ατόμων αυτής της κάστας, το πολύ καλύτερο θα είναι να μείνει μακρυά τους.



 

2η Κάστα:Σλο13
Καλοσύνη(Ηθική Αρετή):Απούσα
Ευφυΐα:Παρούσα
Εκτιμώμενο(από μένα) Ποσοστό:30% 

           Αυτή είναι η δεύτερη χειρότερη κάστα, η οποία διαθέτει ευφυΐα σε έναν αρκετά μεγάλο βαθμό, όχι όμως καλοσύνη(έχει, αλλά λιγότερη από όσο πρέπει και χρειάζεται), και για αυτό το λόγο είναι η πιο επικίνδυνη από όλες. Έχει την ευφυΐα, ίσως και κάποιες ακόμα πνευματικές δυνατότητες για να πετύχει ότι θέλει, όχι όμως την ηθική να σεβαστεί τους άλλους. Έτσι, μιας κι ο ανήθικος δρόμος είναι πάντα πιο εύκολος, ο άνθρωπος της κάστας αυτής διαλέγει αυτόν, και καταφέρνει τις περισσότερες φορές να πετυχαίνει το στόχο του, είτε για συντομότερο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Φαίνεται λοιπόν η επικινδυνότητα που χαρακτηρίζει κάποιον που έχει δύναμη, την οποία χρησιμοποιεί για κακούς σκοπούς. Η κάστα αυτή συνεχώς αποκτά και νέα μέλη, τα οποία είναι συνήθως άνθρωποι που έχουν γνώσεις κι αντικειμενώδη ευφυΐα, όχι όμως γενικότερη παιδεία. Τέλος, από αυτήν την κάστα προέρχεται η μεγάλη πλειονότητα των πολιτικών ηγετών σήμερα, όχι μόνο στην Ελλάδα(που είναι η περιοχή, τους ανθρώπους της οποίας αφορούν τα ποσοστά που αποδίδω), αλλά και στον κόσμο, γενικότερα.



3η Κάστα:Χι14
Καλοσύνη(Ηθική Αρετή):Παρούσα
Ευφυΐα:Απούσα
Εκτιμώμενο(από μένα) Ποσοστό:40% 

          Η μεγαλύτερη σε πληθυσμό κάστα απ'όλες, (σχετικά)ουδέτερη, ως προς την ποιότητά της. Μέλη της είναι οι πολλοί άνθρωποι που έχουν ηθική(η οποία ξεθωριάζει μονάχα αν απειληθεί η επιβίωσή τους) και καλή διάθεση προς τους συνανθρώπους τους, αλλά δυστυχώς δε διαθέτουν τις πνευματικές ιδιότητες(κυρώς εξυπνάδα) ώστε να ωφελήσουν τόσο εκείνους, όσο και τους ίδιους τους εαυτούς τους. Παρ'ολ'αυτά, όσο κι αν η καλή διάθεση είναι μια υπεραπαραίτητη προϋπόθεση για να βοηθήσεις τους άλλους, αλλά και τον εαυτό σου, δεν είναι αρκετή από μόνη της, αν δεν συνοδεύεται κι από κάποιες πνευματικές δυνατότητες. Έτσι, οι άνθρωποι αυτοί, δίνουν όλη τους τη δύναμη για να κάνουν το καλό, αλλά συνήθως, λόγω κακής κρίσης κυρίως, δεν τα καταφέρνουν, καθώς αυτό που θεωρούν καλό δεν είναι όντως καλό(ή το καταφέρνουν, αλλά όχι όμως στα πραγματικά σοβαρά κι ουσιαστικά θέματα). Αυτός είναι κι ο λόγος που χειραγωγούνται και γίνονται υποχείρια των ανθρώπων της προηγούμενης κάστας, οι οποίοι, χρησιμοποιώντας την εξυπνάδα τους και κάποια ψυχολογικά τρικ, τους χρησιμοποιούν για να πετύχουν τους εγωιστικούς σκοπούς τους. Αυτή η πρόταση νομίζω ότι περιγράφει, καλύτερα από κάθε άλλη που έχω δει, την Ελλάδα του 20ου και του 21ου αιώνα.



2η Κάστα:Ρε8
Καλοσύνη(Ηθική Αρετή):Παρούσα
Ευφυΐα:Παρούσα
Εκτιμώμενο(από μένα) Ποσοστό:25%

          Η δεύτερη καλύτερη κάστα, που συνδυάζει καλοσύνη κι ευφυΐα, χωρίς όμως να διαθέτει αυτά τα χαρακτηριστικά σε τεράστιο βαθμό-τα έχει όμως σε αρκετά μεγάλο βαθμό ώστε να είναι λειτουργικά, κι αυτό είναι που μετράει. Τα μέλη της συνήθως είναι άνθρωποι που έχουν καλούς σκοπούς για τους άλλους, σχεδόν ποτέ δεν τους βλάπτουν ειθελημμένα, αντίθετα προσπαθούν να τους προσφέρουν κι αρκετά συχνά τα καταφέρνουν, αφού χάρη στην εξυπνάδα τους, βρίσκουν τον κατάλληλο τρόπο να το κάνουν. Δυστυχώς βέβαια, αποτελούν ένα σχετικά μικρό ποσοστό, το οποίο συνεχώς ελαττώνεται περισσότερο, οπότε δεν μπορούν, μόνοι τους, να φτιάξουν τον κόσμο που ονειρεύονται. Βέβαια, είναι πολύ καλό να υπάρχουν και κάποιοι τέτοιοι άνθρωποι, έστω και λίγοι.



1η Κάστα:Γκρα7
Καλοσύνη(Ηθική Αρετή):Παρούσα
Ευφυΐα:Παρούσα
Εκτιμώμενο(από μένα) Ποσοστό:0,1-%

          Η ανώτατη κάστα από όλες. Ο λόγος που διαφέρει από την προηγούμενη έχει να κάνει με αυτό που υπογράμμισα προηγουμένως. Η κάστα Ρε8, η οποία βέβαια είναι πολύ καλή, έχει ανθρώπους που έχουν αρκετή καλοσύνη κι αρκετή ευφυΐα, ώστε να είναι οι ίδιοι καλοί άνθρωποι, να προσφέρουν στους άλλους και να μπορούν να διεκπεραιώνουν σωστά τις περισσότερες υποθέσεις τους. Η κάστα Γκρα7 όμως, είναι κάτι το διαφορετικο. Είναι οι άνθρωποι που έχουν αυτά τα 2 χαρακτηριστικά(ειδικά την ευφυΐα και γενικά τα πνευματικά αγαθά) σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό κι έτσι ξεχωρίζουν από τους πολλούς. Είναι αυτοί που μπορούν να κάνουν την διαφορά και να αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο. Δυστυχώς βέβαια αυτοί οι άνθρωποι είναι απειροελάχιστοι(κάνω όμως αναφορά σε αυτούς λόγω της τεράστιας ποιότητάς τους) κι έτσι χάνονται μέσα στο πλήθος κι εξαιρετικά σπάνια συναντούν κάποιον όμοιο με αυτούς. Έτσι, είναι εξαιρετικά δύσκολο για αυτούς να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους, μόνοι τους, δεδομένου κι ότι οι άλλες κάστες(πλην της Ρε8, ίσως) είτε δύσκολα αντιλαμβάνονται το πόσο σπουδαίοι είναι, ώστε να τους υποστηρίξουν, είτε το αντιλαμβάνονται, αλλά δεν τους συμφέρει να το κάνουν για προσωπικούς τους λόγους. Περιττό να πω ότι οι άνθρωποι αυτής της κάστας είναι οι καταλληλότεροι για (πολιτικοί) ηγέτες.

          Πριν κλείσω, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω κάτι. Στην Ινδία, όποιος γεννιέται σε μια κάστα, μένει σε αυτήν για όλη του τη ζωή και δεν μπορεί να αλλάξει. Με αυτές τις κάστες όμως, δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Δεν υπάρχει αυτή η στασιμότητα. Συνήθως οι άνθρωποι ξεκινούν από την Νου0, όταν γεννιούνται, περνάνε στην Χι14 ως παιδιά, διαθέτοντας καλοσύνη αλλά όχι σπουδαία ευφυΐα, κι από κει και πέρα υπάρχουν τρεις δρόμοι για αυτούς. Ο πρώτος, είναι να μείνουν εκεί που βρίσκονται. Ο δεύτερος, είναι να αποκτήσουν ευφυΐα και, μετά από αυτό το σημείο, είτε να χάσουν την καλοσύνη τους(οδηγούμενοι στην Σλο13), είτε να την διατηρήσουν(οδηγούμενοι έτσι στην Ρε8, με προοπτική κάποτε, μετά από σκληρή δουλειά, κυρίως στο κομμάτι της ευφυΐας, να φτάσουν και στην Γκρα7). Ο τρίτος είναι να μην αποκτήσουν ευφυΐα και παράλληλα να χάσουν και την καλοσύνη τους, <<υποβιβαζόμενοι>> με αυτόν τον τρόπο στην Νου0. Ο λόγος που τα λέω αυτά είναι και για να δείξω την πορεία του ανθρώπου, αλλά βασικά γιατί θέλω να τονίσω ότι οι άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν και να εξελιχθούν. Δε σημαίνει ότι αν κάποιος πχ είναι στην κάστα Σλο13 θα είναι <<κακός>> για πάντα, ούτε ότι αν κάποιος είναι στην Χι14 θα στερείται αρκετής εξυπνάδας για όλη του τη ζωή. Όλοι οι άνθρωποι μπορούν(και οφείλουν και στους άλλους, αλλά κυρίως στον εαυτό τους) να εξελιχθούν και να φτάσουν έστω στο 2ο επίπεδο, την κάστα Ρε8. Αυτό θα έκανε τον κόσμο πολύ καλύτερο. Βέβαια, είναι καθαρά στο χέρι και την επιθυμία του καθενός το αν θα το κάνει ή όχι.

          Τελειώνοντας, θέλω να πω ότι ελπίζω να έγινα κατανοητός και να υπενθυμίσω ότι δεν παίζουν ρόλο τα ονόματα των καστών, αλλά η ουσία τους. Είναι νομίζω προφανές το ποια είναι η καλύτερη και ποια η χειρότερη, γενικά η σειρά τους. Από κει και πέρα, είναι ελεύθερη επιλογή του καθενός να επιλέξει σε ποια θα επιθυμεί να βρίσκεται, και, μαζί με αυτό, αν θα θέλει να είναι ένας καλός και χρήσιμος άνθρωπος ή βάρος για τους υπολοίπους. Εγώ πάντως, όσο κι αν σέβομαι τη διαφορετικότητα κι αντιλαμβάνομαι την αξία της, εύχομαι στο μέλλον οι 3 κατώτερες κάστες να εκλείψουν(αν κάποιος βλάπτει τους άλλους, είναι όντως κακό να είναι διαφορετικός-εξαιρούνται βέβαια οι άνθρωποι που δεν εξαρτάται από εκείνους το να βελτιώσουν το ελάττωμά τους, όπως είναι πχ οι διανοητικά καθυστερημένοι εκ φύσεως). Είναι πια καιρός η παιδεία να γίνει ένα πανανθρώπινο χαρακτηριστικό.

                                                          Homo Cogitans

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου