Στα δοκίμια που είχα μιλήσει για την παιδεία, είχα αναφέρει πως για να έχει ένας άνθρωπος ένα από τα χαρακτηριστικά της παιδείας, την ηθική αρετή, πρέπει να σέβεται και να βοηθάει τους άλλους. Το ζήτημα του σεβασμού νομίζω το έχω αναλύσει επαρκώς. Έτσι, σε αυτό το κείμενό μου θα αναλύσω και το ζήτημα της βοήθειας.
Είναι νομίζω ξεκάθαρο, ή τουλάχιστον ελπίζω να είναι, το ότι κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες(σωματικές,συναισθηματικές,πνευματικές) του μόνος του. Χρειάζεται και τους άλλους. Για αυτό το λόγο οι άνθρωποι δε ζουν μόνοι τους, αλλά οργανωμένοι σε κοινωνίες. Και γι'αυτό το λόγο υπάρχουν τα διάφορα επαγγέλματα. Ο κάθε άνθρωπος ασχολείται με ένα συγκεκριμένο και προσφέρει μια υπηρεσία στους υπολοίπους, αλλά και στον εαυτό του βέβαια. Κερδίζει έτσι λεφτά, με τα οποία μπορεί να πληρώσει τους άλλους επαγγελματίες ώστε να του προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και να καλύψουν έτσι όλες τις υπόλοιπες ανάγκες του, τις οποίες ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να καλύψει μόνος του. Τα χρήματα λοιπόν αποτελούν το μέσο μετάβασης από τις υπηρεσίες που κάποιος προσφέρει προς αυτές που δέχεται , ή ακόμα καλύτερα, θα μπορούσαμε να πούμε, η απόδειξη κάποιου ότι έχει προσφέρει υπηρεσίες και δικαιούται έτσι να του προσφερθούν κι οι υπηρεσίες που προσφέρουν οι άλλοι άνθρωποι. Τα επαγγέλματα λοιπόν δείχνουν δύο απόψεις των ανθρώπων. Η πρώτη είναι αυτή που ανέφερα στην αρχή, ότι κανείς δεν μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες του μόνος του κι έτσι χρειάζεται τη βοήθεια και των άλλων, με τον καθένα μάλιστα να ειδικεύεται σε κάποιο συγκεκριμένο τομέα, ώστε να παράγει καλύτερο έργο. Η δεύτερη άποψη που εκφράζεται μέσω του συστήματος των επαγγελμάτων είναι ότι για να προσφερθούν σε κάποιον οι υπηρεσίες που χρειάζεται πρέπει να προσφέρει κι ο ίδιος υπηρεσίες σε άλλους, κάτι που είναι σε γενικές γραμμές σωστό(εξαιρούνται περιπτώσεις ανθρώπων που λόγω ηλικίας ή σωματικής αναπηρίας, σε συνδυασμό και με έλλειψη επαρκών γνώσεων για κάποιο θέμα, δεν μπορούν να εργαστούν. Βέβαια στη σημερινή εποχή υπάρχει κι ένα άλλο φαινόμενο, η ανεργία, αλλά αυτό το θεωρώ μια κοινωνική ανωμαλία, ένα πρόβλημα που μπορεί να λυθεί, κι όχι μια μη αναστρέψιμη κατάσταση όπως η αναπηρία.).
Είναι όμως το σύστημα των επαγγελμάτων αρκετό για να λειτουργήσει ομαλά μια κοινωνία και να υπάρξει ευημερία για όλους και για τον καθένα ξεχωριστά; Κατά τη γνώμη μου, όχι, ακόμα κι αν δουλεύει σωστά(κατά τη γνώμη μου δεν ισχύει αυτό, αφού υπάρχουν πολλές ατέλειες:σε κάποια επαγγέλματα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι απ'ότι χρειάζονται και σε άλλα λιγότεροι, ενώ οι άνθρωποι επιλέγουν επαγγέλματα με κριτήριο τις οικονομικές αποδοχές και την επαγγελματική αποκατάσταση, κι όχι με το τι τους αρέσει και στο τι έχουν ταλέντο και θα μπορούσαν επομένως να προσφέρουν καλύτερο έργο).Ο λόγος είναι ότι το σύστημα αυτό αφορά μόνο τις υπηρεσίες, τις οποίες για να προσφέρει κάποιος σωστά θα πρέπει να έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα. Υπάρχουν όμως κι ένας σωρός ακόμα υπηρεσίες τις οποίες για να προσφέρουμε στους άλλους δε χρειάζεται επαγγελματική εκπαίδευση, απλά η καλή μας θέληση(πχ να βοηθήσουμε κάποιον ηλικιωμένο να περάσει το δρόμο). Κι αυτή είναι η διαφορά με τα επαγγέλματα(βέβαια μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον και προσφέροντάς του ανιδιοτελώς τις υπηρεσίες του επαγγέλματός μας, αν το έχει ανάγκη και δεν μπορεί να πληρώσει για αυτές). Είναι η έλλειψη καλής θέλησης που χαρακτηρίζει τους περισσότερους, σε συνδυασμό και με την έλλειψη χρηματικής αμοιβής, του <<πιστοποιητικού>> ότι κάποιος βοήθησε κι αξίζει επομένως και να βοηθηθεί. Για αυτούς τους λόγους η μη αμοιβόμενη βοήθεια δεν υφίσταται -συνήθως- στις μέρες μας. Παρ'όλες όμως τις διαφορές της με την αμοιβόμενη, έχει και μια πολύ σημαντική ομοιότητα. Οι άνθρωποι χρειαζόμαστε και τους 2 τύπους βοήθειας ώστε να καλύψουμε τις ανάγκες μας. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι δε γίνεται να βοηθάμε μόνο όταν υπάρχει αμοιβή. Πρέπει να βοηθάμε πάντα, εφόσον μπορούμε, εκείνους που το χρειάζονται. Γιατί μόνο έτσι δικαιούμαστε να ζητάμε κι εμείς τη βοήθεια άλλων για να καλύπτουμε τις ανάγκες μας. Γιατί, αν, επιστρέφοντας στο παράδειγμα ανιδιοτελούς βοήθειας που έφερα παραπάνω, δε βοηθήσουμε τον ηλικιωμένο να περάσει το δρόμο, μετά δεν θα δικαιούμαστε, όταν εμείς βρεθούμε στη θέση του, μετά από χρόνια, να ζητήσουμε τη βοήθεια άλλων για τον ίδιο σκοπό.
Ένα ακόμα πολύ σημαντικό θέμα που πρέπει να ξεκαθαριστεί, είναι το τι ακριβώς σημαίνει <<βοηθάω τους άλλους>>. Γιατί μπορεί κάποιος να θεωρεί ότι βοηθάει κάποιον άλλο, όμως αυτός ο άλλος να μη συμφωνεί. Για μένα βοηθάω τους άλλους, τουλάχιστον ουσιαστικά, σημαίνει τους προσφέρω κάτι που δεν μπορούν να αποκτήσουν/κάνουν μόνοι τους ή που μπορούν, αλλά με μεγάλη δυσκολία, και φυσικά το θέλουν(αν δεν το θέλουν και συ τους το προσφέρεις, δεν συνιστά βοήθεια). Ας μιλήσω και με παραδείγματα, τα οποία θεωρώ ότι είναι ο καλύτερος τρόπος να κάνει κάποιος την άποψή του κατανοητή. Μπορεί μια πράξη να συνιστά για κάποιον άνθρωπο βοήθεια, ενώ για κάποιον άλλο όχι. Αν δηλαδή κάποιος βάλει σε ένα φίλο του ένα ποτήρι νερό, κάτι πολύ απλό, αυτό μάλλον δε συνιστά βοήθεια, είναι μια απλή εξυπηρέτηση. Ο λόγος είναι ότι, το να βάλει ένα ποτήρι νερό, θα μπορούσε κάλλιστα να το κάνει κι ο φίλος του για τον εαυτό του, χωρίς καμιά δυσκολία. Αν όμως ο φίλος του είναι ανάπηρος, και δεν μπορεί να σηκωθεί να πάει να βάλει μόνος του νερό, τότε πρόκειται για μια μεγάλη κι ουσιαστική βοήθεια. Επομένως, το αν μια πράξη συνιστά βοήθεια ή όχι δεν έχει να κάνει και τόσο με το πόσο δύσκολη είναι για αυτόν που την κάνει, αλλά το κυρίως με το πόσο δύσκολη είναι για αυτόν στον οποίο προσφέρεται(εξαρτάται κι από το 1ο κάπως αλλά κυρίως από το 2ο). Και νομίζω ότι κι οι περισσότεροι θα συμφωνούσαν μαζί μου σε αυτό, στο ότι με το να προσφέρεις σε κάποιον κάτι που εύκολα παίρνει και μόνος του, μια υπηρεσία που κι ο ίδιος μπορεί να προσφέρει στον εαυτό του, ουσιαστικά δεν τον βοηθάς. Όταν λοιπόν λέω να βοηθάμε τους άλλους, εννοώ να τους προσφέρουμε πράγματα που δεν μπορούν να αποκτήσουν μόνοι τους ή που μπορούν να αποκτήσουν με μεγάλη δυσκολία. Με το να προσφέρεις σε κάποιον πράγματα/υπηρεσίες που μπορεί να αποκτήσει εύκολα ή με κανονική προσπάθεια, δεν τον βοηθάς, αλλά τον κακομαθαίνεις(βέβαια δεν εννοώ πχ να μη βάζουμε σε κάποιον ένα ποτήρι νερό αν μας το ζητήσει, επειδή μπορεί να βάλει και μόνος του, αυτό ξεκάθαρα θα συνιστούσε υπερβολή. Αυτό που εννοώ είναι να μην κάνουμε τέτοιες απλές εξυπηρετήσεις σε μεγάλο βαθμό, ώστε να κακομάθουμε τους άλλους.).
Τελειώνοντας, θέλω να ξεκαθαρίσω και κάτι τελευταίο. Όλα αυτά που λέω περί αλληλοβοήθειας ούτε πολύ ιδεαλιστικά είναι, ούτε είναι εφικτά μόνο σε μια ιδεατή κοινωνία. Για την ακρίβεια, θα ήταν έτσι αν έλεγα ότι όλοι θα βοηθάνε τους άλλους χωρίς κανένα αντάλλαγμα, μόνο επειδή το νοιώθουν. Και παρ'όλο που αυτό θα ήταν καταπληκτικό, δεν πιστεύω ότι θα συγκινήσω και πολλούς με τέτοιου είδους κυρήγματα. Αυτό που προτείνω λοιπόν, είναι να ξεπεράσουμε τις αδυναμίες που ΟΛΟΙ έχουμε βοηθώντας ο ένας τον άλλον. Αν ΟΛΟΙ βοηθάνε τους υπολοίπους σε μια κοινωνία, τότε μπορούν να λυθούν και τα προβλήματα ΟΛΩΝ. Και για να δώσω κι ένα ακόμα παράδειγμα, ας πάρουμε πχ δύο γείτονες, τον Α και τον Β. Αν του Α του χαλάσει η βρύση και πάει ο Β και τον βοηθήσει να τη φτιάξει, θα βοηθήσει μετά κι ο Β τον Α να φτιάξει το φράχτη του, αν σπάσει. Έτσι κι οι 2 θα ταλαιπωρηθούν λιγότερο από όσο θα ταλαιπωρούνταν αν έλυναν μόνοι τους τα προβλήματά τους(ειδικά αν ο Β είναι υδραυλικός κι ο Α ξυλουργός, δεν θα κουραστούν καθόλου, προσφέροντας ο ένας στον άλλο τις ικανότητες που κάνουν την αντίστοιχη δουλειά ευκολότερη, ενώ αν ο καθένας εργαζόταν μόνος του πιθανώς θα δυσκολευόταν περισσότερο και θα εργαζόταν και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα). Το εμπειρικό αυτό παράδειγμα αποδεικνύει γιατί το να υπάρχει ανάμεσα στα μέλη μιας κοινωνίας αλληλοβοήθεια δεν τους χαρίζει μόνο ηθική ικανοποίηση, αλλά και πολύ πιο χειροπιαστά ωφέλη. Βέβαια, θα πρέπει όλοι να το κάνουν αυτό. Έτσι θα λυθεί το πρόβλημα του ότι, αν προσφέρεις τέτοιου είδους υπηρεσίες, δεν υπάρχει χρηματική αμοιβή, η οποία όπως εξήγησα και παραπάνω αποτελεί απόδειξη ότι βοήθησες(είτε εσύ είτε όποιος σου έδωσε τα λεφτά) κι έτσι αξίζεις και να βοηθηθείς. Γιατί αν σε μια κοινωνία βοηθάνε ΟΛΟΙ, τότε δεν θα χρειάζεται καμιά τέτοια απόδειξη. Θα βοηθάμε τον άλλο και θα ξέρουμε ότι κι αυτός το ίδιο θα έκανε για μας, ότι κι αυτός βοηθάει όσους το χρειάζονται κι έτσι αξίζει να τον βοηθήσουμε και μεις, ότι κι εμείς όποτε το χρειαστούμε θα μπορούμε να περιμένουμε στη βοήθεια των άλλων, η οποία θα έρθει χωρίς να χρειαστεί να τους αποδείξουμε με κάποιον τρόπο(λεφτά) ότι κι εμείς βοηθάμε-είμαστε χρήσιμοι για το κοινωνικό σύνολο. Βέβαια, και τελειώνω με αυτό, για να δουλέψει αυτό το μοντέλο θα πρέπει η βοήθεια που προσφέρουμε και ζητάμε να είναι ουσιαστική, όπως αυτή ορίστηκε παραπάνω, καθώς φυσικά και να υπάρχει ευγνωμοσύνη κι όχι αχαριστία.
Ελπίζω να κατάφερα να καταστήσω σαφές πόσο καλό, αλλά και πόσο ωφέλιμο είναι να υπάρχει μεταξύ των ατόμων μιας κοινωνίας αλληλοβοήθεια, κι εκείνη που αμοίβεται και σχετίζεται κυρίως με τα επαγγέλματα, κι εκείνη που δεν αμοίβεται και σχετίζεται κυρίως με την καθημερινή ζωή, κι εύχομαι στο μέλλον να το καταλάβουν όλοι και να δράσουν ανάλογα, έτσι ώστε να βελτιωθούν οι σχέσεις των ανθρώπων και να απαλλαγούν αυτοί, με τη βοήθεια των άλλων, από πολλά προβλήματα.
Είναι νομίζω ξεκάθαρο, ή τουλάχιστον ελπίζω να είναι, το ότι κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες(σωματικές,συναισθηματικές,πνευματικές) του μόνος του. Χρειάζεται και τους άλλους. Για αυτό το λόγο οι άνθρωποι δε ζουν μόνοι τους, αλλά οργανωμένοι σε κοινωνίες. Και γι'αυτό το λόγο υπάρχουν τα διάφορα επαγγέλματα. Ο κάθε άνθρωπος ασχολείται με ένα συγκεκριμένο και προσφέρει μια υπηρεσία στους υπολοίπους, αλλά και στον εαυτό του βέβαια. Κερδίζει έτσι λεφτά, με τα οποία μπορεί να πληρώσει τους άλλους επαγγελματίες ώστε να του προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και να καλύψουν έτσι όλες τις υπόλοιπες ανάγκες του, τις οποίες ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να καλύψει μόνος του. Τα χρήματα λοιπόν αποτελούν το μέσο μετάβασης από τις υπηρεσίες που κάποιος προσφέρει προς αυτές που δέχεται , ή ακόμα καλύτερα, θα μπορούσαμε να πούμε, η απόδειξη κάποιου ότι έχει προσφέρει υπηρεσίες και δικαιούται έτσι να του προσφερθούν κι οι υπηρεσίες που προσφέρουν οι άλλοι άνθρωποι. Τα επαγγέλματα λοιπόν δείχνουν δύο απόψεις των ανθρώπων. Η πρώτη είναι αυτή που ανέφερα στην αρχή, ότι κανείς δεν μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες του μόνος του κι έτσι χρειάζεται τη βοήθεια και των άλλων, με τον καθένα μάλιστα να ειδικεύεται σε κάποιο συγκεκριμένο τομέα, ώστε να παράγει καλύτερο έργο. Η δεύτερη άποψη που εκφράζεται μέσω του συστήματος των επαγγελμάτων είναι ότι για να προσφερθούν σε κάποιον οι υπηρεσίες που χρειάζεται πρέπει να προσφέρει κι ο ίδιος υπηρεσίες σε άλλους, κάτι που είναι σε γενικές γραμμές σωστό(εξαιρούνται περιπτώσεις ανθρώπων που λόγω ηλικίας ή σωματικής αναπηρίας, σε συνδυασμό και με έλλειψη επαρκών γνώσεων για κάποιο θέμα, δεν μπορούν να εργαστούν. Βέβαια στη σημερινή εποχή υπάρχει κι ένα άλλο φαινόμενο, η ανεργία, αλλά αυτό το θεωρώ μια κοινωνική ανωμαλία, ένα πρόβλημα που μπορεί να λυθεί, κι όχι μια μη αναστρέψιμη κατάσταση όπως η αναπηρία.).
Είναι όμως το σύστημα των επαγγελμάτων αρκετό για να λειτουργήσει ομαλά μια κοινωνία και να υπάρξει ευημερία για όλους και για τον καθένα ξεχωριστά; Κατά τη γνώμη μου, όχι, ακόμα κι αν δουλεύει σωστά(κατά τη γνώμη μου δεν ισχύει αυτό, αφού υπάρχουν πολλές ατέλειες:σε κάποια επαγγέλματα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι απ'ότι χρειάζονται και σε άλλα λιγότεροι, ενώ οι άνθρωποι επιλέγουν επαγγέλματα με κριτήριο τις οικονομικές αποδοχές και την επαγγελματική αποκατάσταση, κι όχι με το τι τους αρέσει και στο τι έχουν ταλέντο και θα μπορούσαν επομένως να προσφέρουν καλύτερο έργο).Ο λόγος είναι ότι το σύστημα αυτό αφορά μόνο τις υπηρεσίες, τις οποίες για να προσφέρει κάποιος σωστά θα πρέπει να έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα. Υπάρχουν όμως κι ένας σωρός ακόμα υπηρεσίες τις οποίες για να προσφέρουμε στους άλλους δε χρειάζεται επαγγελματική εκπαίδευση, απλά η καλή μας θέληση(πχ να βοηθήσουμε κάποιον ηλικιωμένο να περάσει το δρόμο). Κι αυτή είναι η διαφορά με τα επαγγέλματα(βέβαια μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον και προσφέροντάς του ανιδιοτελώς τις υπηρεσίες του επαγγέλματός μας, αν το έχει ανάγκη και δεν μπορεί να πληρώσει για αυτές). Είναι η έλλειψη καλής θέλησης που χαρακτηρίζει τους περισσότερους, σε συνδυασμό και με την έλλειψη χρηματικής αμοιβής, του <<πιστοποιητικού>> ότι κάποιος βοήθησε κι αξίζει επομένως και να βοηθηθεί. Για αυτούς τους λόγους η μη αμοιβόμενη βοήθεια δεν υφίσταται -συνήθως- στις μέρες μας. Παρ'όλες όμως τις διαφορές της με την αμοιβόμενη, έχει και μια πολύ σημαντική ομοιότητα. Οι άνθρωποι χρειαζόμαστε και τους 2 τύπους βοήθειας ώστε να καλύψουμε τις ανάγκες μας. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι δε γίνεται να βοηθάμε μόνο όταν υπάρχει αμοιβή. Πρέπει να βοηθάμε πάντα, εφόσον μπορούμε, εκείνους που το χρειάζονται. Γιατί μόνο έτσι δικαιούμαστε να ζητάμε κι εμείς τη βοήθεια άλλων για να καλύπτουμε τις ανάγκες μας. Γιατί, αν, επιστρέφοντας στο παράδειγμα ανιδιοτελούς βοήθειας που έφερα παραπάνω, δε βοηθήσουμε τον ηλικιωμένο να περάσει το δρόμο, μετά δεν θα δικαιούμαστε, όταν εμείς βρεθούμε στη θέση του, μετά από χρόνια, να ζητήσουμε τη βοήθεια άλλων για τον ίδιο σκοπό.
Ένα ακόμα πολύ σημαντικό θέμα που πρέπει να ξεκαθαριστεί, είναι το τι ακριβώς σημαίνει <<βοηθάω τους άλλους>>. Γιατί μπορεί κάποιος να θεωρεί ότι βοηθάει κάποιον άλλο, όμως αυτός ο άλλος να μη συμφωνεί. Για μένα βοηθάω τους άλλους, τουλάχιστον ουσιαστικά, σημαίνει τους προσφέρω κάτι που δεν μπορούν να αποκτήσουν/κάνουν μόνοι τους ή που μπορούν, αλλά με μεγάλη δυσκολία, και φυσικά το θέλουν(αν δεν το θέλουν και συ τους το προσφέρεις, δεν συνιστά βοήθεια). Ας μιλήσω και με παραδείγματα, τα οποία θεωρώ ότι είναι ο καλύτερος τρόπος να κάνει κάποιος την άποψή του κατανοητή. Μπορεί μια πράξη να συνιστά για κάποιον άνθρωπο βοήθεια, ενώ για κάποιον άλλο όχι. Αν δηλαδή κάποιος βάλει σε ένα φίλο του ένα ποτήρι νερό, κάτι πολύ απλό, αυτό μάλλον δε συνιστά βοήθεια, είναι μια απλή εξυπηρέτηση. Ο λόγος είναι ότι, το να βάλει ένα ποτήρι νερό, θα μπορούσε κάλλιστα να το κάνει κι ο φίλος του για τον εαυτό του, χωρίς καμιά δυσκολία. Αν όμως ο φίλος του είναι ανάπηρος, και δεν μπορεί να σηκωθεί να πάει να βάλει μόνος του νερό, τότε πρόκειται για μια μεγάλη κι ουσιαστική βοήθεια. Επομένως, το αν μια πράξη συνιστά βοήθεια ή όχι δεν έχει να κάνει και τόσο με το πόσο δύσκολη είναι για αυτόν που την κάνει, αλλά το κυρίως με το πόσο δύσκολη είναι για αυτόν στον οποίο προσφέρεται(εξαρτάται κι από το 1ο κάπως αλλά κυρίως από το 2ο). Και νομίζω ότι κι οι περισσότεροι θα συμφωνούσαν μαζί μου σε αυτό, στο ότι με το να προσφέρεις σε κάποιον κάτι που εύκολα παίρνει και μόνος του, μια υπηρεσία που κι ο ίδιος μπορεί να προσφέρει στον εαυτό του, ουσιαστικά δεν τον βοηθάς. Όταν λοιπόν λέω να βοηθάμε τους άλλους, εννοώ να τους προσφέρουμε πράγματα που δεν μπορούν να αποκτήσουν μόνοι τους ή που μπορούν να αποκτήσουν με μεγάλη δυσκολία. Με το να προσφέρεις σε κάποιον πράγματα/υπηρεσίες που μπορεί να αποκτήσει εύκολα ή με κανονική προσπάθεια, δεν τον βοηθάς, αλλά τον κακομαθαίνεις(βέβαια δεν εννοώ πχ να μη βάζουμε σε κάποιον ένα ποτήρι νερό αν μας το ζητήσει, επειδή μπορεί να βάλει και μόνος του, αυτό ξεκάθαρα θα συνιστούσε υπερβολή. Αυτό που εννοώ είναι να μην κάνουμε τέτοιες απλές εξυπηρετήσεις σε μεγάλο βαθμό, ώστε να κακομάθουμε τους άλλους.).
Τελειώνοντας, θέλω να ξεκαθαρίσω και κάτι τελευταίο. Όλα αυτά που λέω περί αλληλοβοήθειας ούτε πολύ ιδεαλιστικά είναι, ούτε είναι εφικτά μόνο σε μια ιδεατή κοινωνία. Για την ακρίβεια, θα ήταν έτσι αν έλεγα ότι όλοι θα βοηθάνε τους άλλους χωρίς κανένα αντάλλαγμα, μόνο επειδή το νοιώθουν. Και παρ'όλο που αυτό θα ήταν καταπληκτικό, δεν πιστεύω ότι θα συγκινήσω και πολλούς με τέτοιου είδους κυρήγματα. Αυτό που προτείνω λοιπόν, είναι να ξεπεράσουμε τις αδυναμίες που ΟΛΟΙ έχουμε βοηθώντας ο ένας τον άλλον. Αν ΟΛΟΙ βοηθάνε τους υπολοίπους σε μια κοινωνία, τότε μπορούν να λυθούν και τα προβλήματα ΟΛΩΝ. Και για να δώσω κι ένα ακόμα παράδειγμα, ας πάρουμε πχ δύο γείτονες, τον Α και τον Β. Αν του Α του χαλάσει η βρύση και πάει ο Β και τον βοηθήσει να τη φτιάξει, θα βοηθήσει μετά κι ο Β τον Α να φτιάξει το φράχτη του, αν σπάσει. Έτσι κι οι 2 θα ταλαιπωρηθούν λιγότερο από όσο θα ταλαιπωρούνταν αν έλυναν μόνοι τους τα προβλήματά τους(ειδικά αν ο Β είναι υδραυλικός κι ο Α ξυλουργός, δεν θα κουραστούν καθόλου, προσφέροντας ο ένας στον άλλο τις ικανότητες που κάνουν την αντίστοιχη δουλειά ευκολότερη, ενώ αν ο καθένας εργαζόταν μόνος του πιθανώς θα δυσκολευόταν περισσότερο και θα εργαζόταν και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα). Το εμπειρικό αυτό παράδειγμα αποδεικνύει γιατί το να υπάρχει ανάμεσα στα μέλη μιας κοινωνίας αλληλοβοήθεια δεν τους χαρίζει μόνο ηθική ικανοποίηση, αλλά και πολύ πιο χειροπιαστά ωφέλη. Βέβαια, θα πρέπει όλοι να το κάνουν αυτό. Έτσι θα λυθεί το πρόβλημα του ότι, αν προσφέρεις τέτοιου είδους υπηρεσίες, δεν υπάρχει χρηματική αμοιβή, η οποία όπως εξήγησα και παραπάνω αποτελεί απόδειξη ότι βοήθησες(είτε εσύ είτε όποιος σου έδωσε τα λεφτά) κι έτσι αξίζεις και να βοηθηθείς. Γιατί αν σε μια κοινωνία βοηθάνε ΟΛΟΙ, τότε δεν θα χρειάζεται καμιά τέτοια απόδειξη. Θα βοηθάμε τον άλλο και θα ξέρουμε ότι κι αυτός το ίδιο θα έκανε για μας, ότι κι αυτός βοηθάει όσους το χρειάζονται κι έτσι αξίζει να τον βοηθήσουμε και μεις, ότι κι εμείς όποτε το χρειαστούμε θα μπορούμε να περιμένουμε στη βοήθεια των άλλων, η οποία θα έρθει χωρίς να χρειαστεί να τους αποδείξουμε με κάποιον τρόπο(λεφτά) ότι κι εμείς βοηθάμε-είμαστε χρήσιμοι για το κοινωνικό σύνολο. Βέβαια, και τελειώνω με αυτό, για να δουλέψει αυτό το μοντέλο θα πρέπει η βοήθεια που προσφέρουμε και ζητάμε να είναι ουσιαστική, όπως αυτή ορίστηκε παραπάνω, καθώς φυσικά και να υπάρχει ευγνωμοσύνη κι όχι αχαριστία.
Ελπίζω να κατάφερα να καταστήσω σαφές πόσο καλό, αλλά και πόσο ωφέλιμο είναι να υπάρχει μεταξύ των ατόμων μιας κοινωνίας αλληλοβοήθεια, κι εκείνη που αμοίβεται και σχετίζεται κυρίως με τα επαγγέλματα, κι εκείνη που δεν αμοίβεται και σχετίζεται κυρίως με την καθημερινή ζωή, κι εύχομαι στο μέλλον να το καταλάβουν όλοι και να δράσουν ανάλογα, έτσι ώστε να βελτιωθούν οι σχέσεις των ανθρώπων και να απαλλαγούν αυτοί, με τη βοήθεια των άλλων, από πολλά προβλήματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου