Αγαπητοί Αναγνώστες,
Σας καλοσορίζω στο blog αυτό,στο οποίο θα επιχειρώ κατά καιρους να αναφέρομαι σε διάφορα θέματα.Τα βασικά από αυτά είναι θέματα που αφορούν την ψυχολογία,τη φιλοσοφία και τις ανθρώπινες κοινωνίες.Βέβαια,δεν αποκλείται να αναφέρομαι και σε θέματα που αφορούν την επικαιρότητα,καταθέτοντας τις απόψεις μου πάνω σε αυτα.Επειδή πιστεύω πως τα θέματα αυτά είναι πολύ ενδιαφέροντα και ότι προσφέρονται για να προαχθεί η ανθρώπινη επικοινωνία,θα ήταν χαρά μου να διαβάζετε τις αναρτήσεις μου και να μη διστάζετε να καταθέτετε και τις δικές σας απόψεις πάνω στα θέματα αυτα,τα οποία θα πραγματεύομαι,ακόμα κι αν είναι διαφορετικές από τις δικές μου.
Θεωρω λοιπόν πολύ σημαντική την ανταλλαγή των απόψεων,αφού νομιζω ότι είναι ένας πολύ καλός κι ευχάριστος τρόπος για να αποκτήσουν οι συνδιαλεγόμενοι και γνώσεις,ο ένας από τον άλλο,αλλά κυρίως να μάθουν να κάνουν ποιοτικές συζητήσεις,που είναι ο καλύτερος τρόπος κοινωνικοποίησης,κοινωνικής αλληλεπίδρασης και επίλυσης των διαφορών που μπορεί να έχουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.Για να μπορεί όμως μια αντιπαράθεση ιδεών να είναι εποικοδομητική υπάρχει μια πολύ σημαντική προϋπόθεση,η οποία δυστυχώς στις μέρες μας δεν υφίσταται,τουλάχιστον στην Ελλάδα.Η προϋπόθεση αυτή είναι να έχει ο κάθε συνομιλητής την επίγνωση της πιθανότητας που υπάρχει να σφάλει,τόσο ο ίδιος,όσο κι ο συνομιλητής του.
Είναι καταστροφικό για μια συζήτηση,τόσο αν ο ένας από τους συζητητές έχει την εντύπωση ότι αποκλέιεται να σφάλει κι ότι,σε περίπτωση διαφωνίας,έχει σίγουρα ο ίδιος δίκιο,όσο κι αν θεωρεί το συνομιλητή του αυθεντία και τον υπακούει τυφλά,δίχως να χρησιμοποιεί την κριτική του ικανότητα για να δει αν όντως ο συνομιλητής του έχει δίκιο.Στη μεν πρώτη περίπτωση,ο συνδιαλεγόμενος που έχει την πεποίθηση ότι έχει πάντα δίκιο αδυνατεί να κατανοήσει το περιεχόμενο της αντίθετης άποψης,η οποία εκφράζεται από το συνομιλητή του,αφού το μόνο που τον απασχολεί είναι να την αντικρούσει ώστε να προβάλει τη δική του άποψη ως σωστή.Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο άνθρωπος αυτός να αδυνατεί να κατανοήσει το λάθος του,σε περίπτωση που σφάλλει,και να επιμένει σε αυτό,κάτι που δεν του επιτρέπει να εξελιχθεί σαν άτομο και να εξαλείψει,έστω και λίγο,τα μειονεκτήματά του.Και στην περίπτωση που έχει δίκιο όμως,πάλι βγαίνει χαμένος αφού δεν δέχεται τα λίγα σωστά σημεία που έχει η άποψη του συνομιλητή του(σπάνια μια άποψη είναι εξ'ολοκλήρου λανθασμένη),ενώ παράλληλα ωθεί τον συνδιαλεγόμενό του σε μια κατάσταση άμυνας της δικής του αντίληψης,κατά την οποία κι εκείνος υιοθετεί την ίδια αδιάλακτη στάση απέναντι στην αντίθετη άποψη.Στο τέλος ο διάλογος πλήττεται θανάσιμα και χάνει την ουσία του,αφού καταντά μια ρηχή επικοινωνία με ηχήτικη μονάχα υπόσταση.
Και στη δεύτερη όμως περίπτωση τα πράγματα δεν είναι καλύτερα.Όταν κάποιος αντιμετωπίζει το συνομιλητή του σαν την απόλυτη αυθεντία,ο οποίος έχει πάντα δίκιο,τότε καταλήγει να είναι ένα χειραγωγούμενο ον,χωρίς ελεύθερη βούληση και δίχως αυτοπεποίθηση,αφού θα έχει μάθει να καταπνίγει τις όποιες διαφωνίες του και να υπακούει πιστά στον <<μέντορά>> του,ο οποιός του κάνει έτσι κακό ακόμα κι αν δεν έχει αυτή την πρόθεση.Φυσικά βέβαια όταν συνομιλούμε με ένα άτομο που έχει περισσότερες γνώσεις κι εμπειρία πάνω στο θέμα του διαλόγου πρέπει να το αντιμετωπίζουμε με σεβασμό,η απόλυτη αυτή υποταγή όμως κι η παθητική στάση απέναντι στα πράγματα δεν ταιριάζει σε ελεύθερους ανθρώπους.Κι εδώ λοιπόν ισχύει ότι και παραπάνω,ο διάλογος καταντάει ανούσιος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί μονάχα για τη μετάδοση πληροφοριών κι όχι για ουσιαστική επικοινωνία.
Πολλοί έχουν ίσως την εντύπωση,από ότι μπορώ να καταλάβω(από τη στιγμή που είναι τόσο απόλυτοι στις θέσεις τους),ότι,όταν κάνουν λάθος,θα το αντιληφθούν με κάποιον μαγικό τρόπο.Αυτό δυστυχώς δεν ισχύει(αν ίσχυε θα έλυνε πολλά από τα προβλήματα της ανθρώπινης επικοινωνίας),όπως μπορούμε να καταλάβουμε από ένα απλό παράδειγμα της καθημερινότητάς μας.Βλέπουμε λοιπόν πολύ συχνά ανθρώπους να φιλονεικούν πάνω στο ίδιο θέμα,με απόλυτη πίστη στην ορθότητα της δικής τους θέσης έναντι των θέσεων των άλλων.Σίγουρα κάποιοι από αυτούς θα έχουν δίκιο και κάποιοι άδικο.Καταλαβαίνουν μήπως οι δεύτεροι το σφάλμα τους;Όχι μόνο δεν το καταλαβαίνουν,αλλά υποστηρίζουν τη θέση τους με το ίδιο σθένος που υποστηρίζουν κι οι πρώτοι τη δική τους.Επίσης,σε όλους μας έχει τύχει να κάνουμε λάθη.Τη στιγμή που τα κάνουμε,δεν το αντιλαμβανόμαστε(αν το αντιλαμβανόμασταν δε θα τα κάναμε) και πολύ συχνά μάλιστα δεν ακούμε κι όσους μας προειδοποιούν ότι κάνουμε λάθος.Το αντιλαμβανόμαστε αργότερα, αφού είναι ήδη αργά.Τα παραδείγματα αυτά αποδεικνύουν ότι δεν πρέπει να είμαστε ποτέ 100% σίγουροι ότι η δική μας άποψη είναι η σωστή κι η αντίθετη η λανθασμένη,αφού αφενός υπάρχει μία πιθανότητα να κάνουμε εμείς λάθος χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε κι αφετέρου και μια δεύτερη πιθανότητα να γελοιοποιηθούμε,όπως οι δεύτεροι άνθρωποι του πρώτου παραδείγματος,οι οποίοι υποστήριζουν με μανία μια λανθασμένη θέση.
Φυσικά αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να εκφράζουμε τις απόψεις μας.Σημαίνει όμως ότι δεν πρέπει να είμαστε απόλυτοι ως προς τη ορθότητά τους,αφού η σιγουριά αυτή είναι πιθανόν να μας οδηγήσει σε μεγάλα λάθη.Παράλληλα όμως δεν πρέπει να υπακούμε τυφλά και σε άλλους ανθρώπους,αφού όπως κι εμείς,έτσι κι αυτοί είναι δυνατόν να σφάλουν,ακόμα κι οι πιο καταρτισμενοι σε ένα θέμα(φυσικα,όσο πιο καταρτισμένος είναι κανείς σε ένα θέμα,τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να σφάλει,ποτέ όμως δεν εξαλείφονται τελείως).Με αυτό το πνεύμα(διαλακτικότητας-κριτικής αντιμετώπισης) λοιπόν σας παρακαλώ να διαβάζετε τις αναρτήσεις και να μη διστάσετε να εκφράσετε και τις δικές σας απόψεις,τις οποίες θα χαιρόμουν πολύ να δω.Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Homo Cogitans
Σας καλοσορίζω στο blog αυτό,στο οποίο θα επιχειρώ κατά καιρους να αναφέρομαι σε διάφορα θέματα.Τα βασικά από αυτά είναι θέματα που αφορούν την ψυχολογία,τη φιλοσοφία και τις ανθρώπινες κοινωνίες.Βέβαια,δεν αποκλείται να αναφέρομαι και σε θέματα που αφορούν την επικαιρότητα,καταθέτοντας τις απόψεις μου πάνω σε αυτα.Επειδή πιστεύω πως τα θέματα αυτά είναι πολύ ενδιαφέροντα και ότι προσφέρονται για να προαχθεί η ανθρώπινη επικοινωνία,θα ήταν χαρά μου να διαβάζετε τις αναρτήσεις μου και να μη διστάζετε να καταθέτετε και τις δικές σας απόψεις πάνω στα θέματα αυτα,τα οποία θα πραγματεύομαι,ακόμα κι αν είναι διαφορετικές από τις δικές μου.
Θεωρω λοιπόν πολύ σημαντική την ανταλλαγή των απόψεων,αφού νομιζω ότι είναι ένας πολύ καλός κι ευχάριστος τρόπος για να αποκτήσουν οι συνδιαλεγόμενοι και γνώσεις,ο ένας από τον άλλο,αλλά κυρίως να μάθουν να κάνουν ποιοτικές συζητήσεις,που είναι ο καλύτερος τρόπος κοινωνικοποίησης,κοινωνικής αλληλεπίδρασης και επίλυσης των διαφορών που μπορεί να έχουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.Για να μπορεί όμως μια αντιπαράθεση ιδεών να είναι εποικοδομητική υπάρχει μια πολύ σημαντική προϋπόθεση,η οποία δυστυχώς στις μέρες μας δεν υφίσταται,τουλάχιστον στην Ελλάδα.Η προϋπόθεση αυτή είναι να έχει ο κάθε συνομιλητής την επίγνωση της πιθανότητας που υπάρχει να σφάλει,τόσο ο ίδιος,όσο κι ο συνομιλητής του.
Είναι καταστροφικό για μια συζήτηση,τόσο αν ο ένας από τους συζητητές έχει την εντύπωση ότι αποκλέιεται να σφάλει κι ότι,σε περίπτωση διαφωνίας,έχει σίγουρα ο ίδιος δίκιο,όσο κι αν θεωρεί το συνομιλητή του αυθεντία και τον υπακούει τυφλά,δίχως να χρησιμοποιεί την κριτική του ικανότητα για να δει αν όντως ο συνομιλητής του έχει δίκιο.Στη μεν πρώτη περίπτωση,ο συνδιαλεγόμενος που έχει την πεποίθηση ότι έχει πάντα δίκιο αδυνατεί να κατανοήσει το περιεχόμενο της αντίθετης άποψης,η οποία εκφράζεται από το συνομιλητή του,αφού το μόνο που τον απασχολεί είναι να την αντικρούσει ώστε να προβάλει τη δική του άποψη ως σωστή.Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο άνθρωπος αυτός να αδυνατεί να κατανοήσει το λάθος του,σε περίπτωση που σφάλλει,και να επιμένει σε αυτό,κάτι που δεν του επιτρέπει να εξελιχθεί σαν άτομο και να εξαλείψει,έστω και λίγο,τα μειονεκτήματά του.Και στην περίπτωση που έχει δίκιο όμως,πάλι βγαίνει χαμένος αφού δεν δέχεται τα λίγα σωστά σημεία που έχει η άποψη του συνομιλητή του(σπάνια μια άποψη είναι εξ'ολοκλήρου λανθασμένη),ενώ παράλληλα ωθεί τον συνδιαλεγόμενό του σε μια κατάσταση άμυνας της δικής του αντίληψης,κατά την οποία κι εκείνος υιοθετεί την ίδια αδιάλακτη στάση απέναντι στην αντίθετη άποψη.Στο τέλος ο διάλογος πλήττεται θανάσιμα και χάνει την ουσία του,αφού καταντά μια ρηχή επικοινωνία με ηχήτικη μονάχα υπόσταση.
Και στη δεύτερη όμως περίπτωση τα πράγματα δεν είναι καλύτερα.Όταν κάποιος αντιμετωπίζει το συνομιλητή του σαν την απόλυτη αυθεντία,ο οποίος έχει πάντα δίκιο,τότε καταλήγει να είναι ένα χειραγωγούμενο ον,χωρίς ελεύθερη βούληση και δίχως αυτοπεποίθηση,αφού θα έχει μάθει να καταπνίγει τις όποιες διαφωνίες του και να υπακούει πιστά στον <<μέντορά>> του,ο οποιός του κάνει έτσι κακό ακόμα κι αν δεν έχει αυτή την πρόθεση.Φυσικά βέβαια όταν συνομιλούμε με ένα άτομο που έχει περισσότερες γνώσεις κι εμπειρία πάνω στο θέμα του διαλόγου πρέπει να το αντιμετωπίζουμε με σεβασμό,η απόλυτη αυτή υποταγή όμως κι η παθητική στάση απέναντι στα πράγματα δεν ταιριάζει σε ελεύθερους ανθρώπους.Κι εδώ λοιπόν ισχύει ότι και παραπάνω,ο διάλογος καταντάει ανούσιος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί μονάχα για τη μετάδοση πληροφοριών κι όχι για ουσιαστική επικοινωνία.
Πολλοί έχουν ίσως την εντύπωση,από ότι μπορώ να καταλάβω(από τη στιγμή που είναι τόσο απόλυτοι στις θέσεις τους),ότι,όταν κάνουν λάθος,θα το αντιληφθούν με κάποιον μαγικό τρόπο.Αυτό δυστυχώς δεν ισχύει(αν ίσχυε θα έλυνε πολλά από τα προβλήματα της ανθρώπινης επικοινωνίας),όπως μπορούμε να καταλάβουμε από ένα απλό παράδειγμα της καθημερινότητάς μας.Βλέπουμε λοιπόν πολύ συχνά ανθρώπους να φιλονεικούν πάνω στο ίδιο θέμα,με απόλυτη πίστη στην ορθότητα της δικής τους θέσης έναντι των θέσεων των άλλων.Σίγουρα κάποιοι από αυτούς θα έχουν δίκιο και κάποιοι άδικο.Καταλαβαίνουν μήπως οι δεύτεροι το σφάλμα τους;Όχι μόνο δεν το καταλαβαίνουν,αλλά υποστηρίζουν τη θέση τους με το ίδιο σθένος που υποστηρίζουν κι οι πρώτοι τη δική τους.Επίσης,σε όλους μας έχει τύχει να κάνουμε λάθη.Τη στιγμή που τα κάνουμε,δεν το αντιλαμβανόμαστε(αν το αντιλαμβανόμασταν δε θα τα κάναμε) και πολύ συχνά μάλιστα δεν ακούμε κι όσους μας προειδοποιούν ότι κάνουμε λάθος.Το αντιλαμβανόμαστε αργότερα, αφού είναι ήδη αργά.Τα παραδείγματα αυτά αποδεικνύουν ότι δεν πρέπει να είμαστε ποτέ 100% σίγουροι ότι η δική μας άποψη είναι η σωστή κι η αντίθετη η λανθασμένη,αφού αφενός υπάρχει μία πιθανότητα να κάνουμε εμείς λάθος χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε κι αφετέρου και μια δεύτερη πιθανότητα να γελοιοποιηθούμε,όπως οι δεύτεροι άνθρωποι του πρώτου παραδείγματος,οι οποίοι υποστήριζουν με μανία μια λανθασμένη θέση.
Φυσικά αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να εκφράζουμε τις απόψεις μας.Σημαίνει όμως ότι δεν πρέπει να είμαστε απόλυτοι ως προς τη ορθότητά τους,αφού η σιγουριά αυτή είναι πιθανόν να μας οδηγήσει σε μεγάλα λάθη.Παράλληλα όμως δεν πρέπει να υπακούμε τυφλά και σε άλλους ανθρώπους,αφού όπως κι εμείς,έτσι κι αυτοί είναι δυνατόν να σφάλουν,ακόμα κι οι πιο καταρτισμενοι σε ένα θέμα(φυσικα,όσο πιο καταρτισμένος είναι κανείς σε ένα θέμα,τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να σφάλει,ποτέ όμως δεν εξαλείφονται τελείως).Με αυτό το πνεύμα(διαλακτικότητας-κριτικής αντιμετώπισης) λοιπόν σας παρακαλώ να διαβάζετε τις αναρτήσεις και να μη διστάσετε να εκφράσετε και τις δικές σας απόψεις,τις οποίες θα χαιρόμουν πολύ να δω.Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Homo Cogitans
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου